همه چیز مورد زرشک و رب آن
تاریخچه زرشک
تقریبا ۵۰۰ گونه زرشک وجود دارند که در تیرهی زرشکیان قرار میگیرند. زرشک بیشتر در اروپا، شمال آفریقا، خاورمیانه و آسیای مرکزی یافت میشود. عدهای به گونهای از انگور اورگن که از خویشاندان زرشک است نیز زرشک، زرشک اروپایی یا بربریس میگویند. ریشه، پوست درخت و میوهی زرشک کاربردهای درمانی دارند. میوهی زرشک یکی از منابع سرشار از ویتامین سی است و طعم بسیار ترش و تیزی دارد.
بسیاری درختچهی زرشک را با تصویر درختچهی زرشک ژاپنی میشناسند. این درختچه ۹۰ تا ۱۸۰ سانتیمتر ارتفاع و نزدیک به ۲ متر عرض دارد و میوههای آن زمستان را دوام میآورند.
میوه، ساقه و ریشهی زرشک محتوی آلکالوئیدهای مفیدی بوده که معروفترین آنها بربرین نام دارد. مطالعات آزمایشگاهی و مطالعات انجامگرفته بر روی جانوران نشان میدهند بربرین خاصیت ضد تشنج، ضدمیکروبی، ضدالتهابی و خوابآور دارد و به پایین آوردن فشار خون کمک میکند. همچنین بربرین بر تقویت سیستم ایمنی تأثیر مثبت داشته و در بهبود دامنهی وسیعی از عفونتها و بیماریها مؤثر است.
زرشک علاوهبر بربرین و ویتامین C، محتوی تیامین (ویتامین B۱)، بتاکاروتن، لوتئین، گزانتین، کروم، کبالت و زینک است.
بهرهگیری از خواص زرشک به امروز محدود نمیشود. بومیان آمریکایی از زرشک بهعنوان گیاهی درمانی استفاده میکردند. مصریان باستان از زرشک همراه با تخم رازیانه برای درمان طاعون استفاده میکردند. در هندوستان از زرشک برای درمان دیسانتری (اسهال خونی) استفاده میشده است. در گیاهدرمانی اروپایی از زرشک برای درمان مشکلات کبد و کیسهی صفرا استفاده میشده و در روسیه از آن برای درمان التهابات، کاهش فشار خون و خونریزیهای غیرطبیعی رحم استفاده میکردند.
استفاده از زرشک برای سلامتی
باتوجه به تحقیقات محدود هنوز زود است که بخواهیم زرشک را برای درمان بیماریای تجویز کنیم. همچنین خوددرمانی با زرشک و پرهیز یا بهتأخیر انداختن استفاده از داروهای رایج میتواند عوارض خطرناکی بهدنبال داشته باشد. اگر قصد استفاده از مکملهای زرشک را دارید، ابتدا با پزشکتان مشورت کنید.
عوارض جانبی احتمالی و مضرات زرشک
استفادهی متوسط از زرشک معمولا عوارض جانبیای ایجاد نمیکند. مصرف بیشازحد زرشک میتواند موجب خونریزی بینی، استفراغ، اسهال، افت شدید فشار خون، کنفوزیون (نوعی حالت گیجی و کاهش هوشیاری) و حساسیت کلیه بشود. علائم مشکلات کلیه عبارتاند از: وجود خون در ادرار، درد در هنگام ادرار، معده درد یا کمردرد و تب. درصورت بروز این علائم بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
مصرف بربرین برای خردسالان توصیه نمیشود. در نوزادان ممکن است زرشک عملکرد کبد را با اختلال مواجه و زردی را در آنها تشدید کند. زنانی که در دوران بارداری هستند نیز نباید از آن مصرف کنند. زیرا زرشک میتواند موجب انقباضات رحم و سقط جنین بشود. همچنین بهتر است زنان شیرده نیز از زرشک استفاده نکنند، زیرا اثرات زرشک میتواند ازطریق شیر به نوزاد منتقل بشود.
اگر از سایر داروها یا مکملها استفاده میکنید، پیش از مصرف مکملهای زرشک با پزشک مشورت کنید. اگر بیماری مزمنی مانند بیماری های کبد یا دیابت دارید، قبل از مصرف مکملهای زرشک با پزشک مشورت کنید. در بیماران دیابتی تأثیر زرشک در کاهش قند خون به حدی است که ممکن است بیمار نیازی به مصرف سایر داروها نداشته باشد.
نباید زرشک را جایگزین درمانهای متداول کرد. بهعنوان مثال نباید از زرشک بهعنوان درمان خانگی عفونت دستگاه ادراری استفاده کنید. زیرا ممکن است باوجود ازبینرفتن علائمی مانند درد و سختی در ادرار، باکتریها بهطور کامل از بین نرفته و به کلیهها سرایت کنند.
با اینکه در این زمینه اطلاعات کمی در دست است، ولی زرشک میتواند بر عملکرد داروها در بدن تأثیر بگذارد. بهعنوان مثال براساس مطالعهای که در مجلهی اروپایی داروشناسی بهچاپ رسید، زرشک میتواند میزان سیکلوسپورین (داروی سرکوبکنندهی دستگاه ایمنی) را در بیمارانی که پیوند کلیه انجام دادهاند، بالا ببرد.
فراموش نکنید که مکملهای زرشک از لحاظ سلامت و تأثیر تغذیهای بهطور کامل مطالعه نشدهاند. در برخی موادر ممکن است میزان مادهی مؤثر مکملهای مختلف با هم متفاوت باشد. در برخی موارد نیز ممکن است مکملها به فلزات سنگین آلوده باشند. همچنین تأثیر این مکملها و تداخل احتمالیشان با داروها هنوز مشخص نشده است.
خواص و ارزش تغذیه ای زرشک
100 گرم زرشک حاوی :
316 کالری،
3.6 گرم پروتیین،
63.9 گرم کربوهیدرات،
27.2 گرم قند،
3.5 گرم چربی،
7.4 گرم فیبر رژیمی،
و 24 میلی گرم ویتامین C دارد.
چندین مورد از فواید شگفت انگیز سلامتی زرشک:
زرشک میوه سالمی است که سرشار از مواد مغذی بالا است و به شیوه ای عالی به سلامتی انسان نیز کمک می کند. در متن زیر و در ادامه بخش بررسی خواص ها در نمناک برخی از فواید سلامتی زرشک وجود دارد، عبارتند از :
1- زرشک برای کمک به درمان التهاب و عفونت:
زرشک به کاهش التهاب کمک می کند. در واقع , التهاب ریشه برخی بیماری های عفونی است و درمان این التهابات می تواند در ایجاد علائم کمی قابل تحمل باشد .مطالعات نشان داده اند که زرشک حاوی برخی عوامل ضد باکتریایی و ضد قارچی است و این باعث می شود که یک محلول بزرگ برای مبارزه با عفونت باشد.
2- زرشک برای کمک به درمان عفونت های مجاری ادراری:
یکی دیگر از مزایای سلامتی زرشک، درمان عفونت در مجاری ادراری است.
3- زرشک برای کمک به درمان عفونت های دستگاه گوارش:
یکی از مهم ترین فواید زرشک این است که به دلیل وجود برخی عوامل ضد باکتریایی و ضد قارچی , می تواند به درمان عفونت های دستگاه گوارش کمک کند .
4- زرشک مفید برای گلودرد:
زرشک به درمان گلو درد و برخی شرایط خفیف، مانند سرما خوردگی کمک می کند. این به دلیل حضور ویتامین c در زرشک است.
5- زرشک مفید برای درمان اسهال:
اسهال ناشی از باکتری های خاصی است که به طور طبیعی با استفاده از زرشک درمان می شوند. با این حال, زمانی که شرایط وخیم است, با پزشک خود تماس بگیرید.
6- زرشک باعث بهبود هضم می شود:
تمام میوه ها حاوی مقدار زیادی فیبر هستند، که برای هضم خوب می باشند.زرشک نیز در بهبود هضم به دلیل محتوای فیبر غنی مفید است. علاوه بر این, اثرات ضد باکتریایی و ضد قارچی زرشک می تواند به حفظ بدنی سالم و عاری از عفونت کمک کند.
7- زرشک به عنوان یک درمان خانگی برای مسمومیت غذایی عمل می کند:
در موارد مسمومیت های غذایی, زرشک می تواند به عنوان یک درمان خانگی مورد استفاده قرار گیرد. این به دلیل حضور عوامل ضد باکتریایی موجود در زرشک است با این حال در موارد شدید فرد باید با پزشک مشورت -کند.
8- زرشک برای کنترلقند خون:
قند موجود در بزاق می تواند برای بیماران دیابتی مضر باشد. با این حال مطالعات نشان داده اند که به دلیل وجود بربرین, مصرف زرشک در حد متوسط می تواند در کاهش قند خون موثر باشد.
9- زرشک برای جلوگیری از بیماری دیابت:
به همین دلیل است که این ترکیب در پیش گیری از دیابت مفید است. زرشک راهکاری طبیعی برای کاهش سطح قند خون می باشد.
10- زرشک سطح کلسترول را کنترل می کند:
زرشک همچنین یک فواید سلامتی فوق العاده برای انسان دارند. آن ها به کنترل سطوح کلسترول معروف هستند.فیبر رژیمی موجود در زرشک برای مهار کلسترول غیر ضروری در روده بزرگ است که به نوبه خود تولید سطوح کلسترول خوب را افزایش و بهینه می سازد.
11- زرشک برای بهبود جریان خون:
جریان نرمال خون برای توزیع بهینه مواد مغذی و اکسیژن در بدن ضروری است.زرشک به بهینه سازی جریان خون با شل کردن رگ های خونی و کاهش عملکرد قلب کمک می کند.
12- زرشک مفید برای سیستم ایمنی:
یکی از بهترین فواید سلامتی زرشک این است که برای سیستم ایمنی مفید می باشد. آنتی اکسیدان های موجود در آن برای مبارزه با رادیکال های آزاد و بهبود سیستم ایمنی بسیار ضروری هستند.
13- زرشک مفید برایسلامت قلب:
تمام غذاهایی که سطح کلسترول را کنترل می کنند, رگ های خونی را شل می کنند و فشار خون را مدیریت می کنند, برای قلب عالی هست. زرشک یکی از میوه هایی است که در صدر این لیست قرار دارد.
14- زرشک برای مبارزه با سندروم متابولیک:
سندروم متابولیک در همه موارد آسان نیست. اما زرشک حاوی ترکیبات قدرتمندی است که می تواند به شما در مبارزه با این شرایط به شیوه ای موثر کمک کند.
15- زرشک یک سم زدای خون:
یکی از بهترین فواید شناخته شده زرشک این است که در سم زدایی خون مفید است. زرشک می تواند به بهبود عملکرد کبد کمک کند که در نتیجه سم زدایی خون در بدن شما را بهینه می کند.
16- فواید سلامتی چشم:
زرشک همچنین برای سلامت چشم مفید هستند.
باربرین موجود در زرشک می تواند سلامت چشم ها را افزایش دهد. این به آن معنی است که تنها قادر به بهبود دید نیست, بلکه قادر خواهد بود تا از هرگونه تخریب ماکولا جلوگیری کند.
17- اقداماتی برای تمیز کنندگی کبد:
کبد ممکن است در پاک سازی بدن از سموم نقش داشته باشد. با این حال استفاده از زرشک به طور منظم می تواند به تمیز کردن کبد کمک کند، تا بتواند به طور بهینه بدن را از سموم پاک سازی کند.
18- زرشک برای درمان اختلالات پوستی:
انواع خاصی از بیماری های پوستی وجود دارند که می توانند با استفاده از زرشک درمان شوند.آکنه, پسوریازیس و خارش برخی از بیماری های پوستی هستند که می توانند با داروهای ضد عفونی درمان شوند، چون حاوی داروهای ضد باکتریایی و ضد قارچی هستند.
19- زرشک برای تحریک تولید گلبول های سفید خونی:
زرشک برای تحریک تولید گلبول های سفید مفید است. ترکیب شیمیایی بربرین به این کار کمک می کند. تولید بهینه گلبول های سفید خون در ارتقا لخته خون طبیعی و تسریع التیام زخم مفید است.
20- زرشک برایدرمان کم خونی:
زرشک در درمان کم خونی نیز مفید است. آنمی وقتی رخ می دهد که بدن از کمبود آهن رنج می برد.ممکن است دلایل زیادی برای کمبود آهن وجود داشته باشد با این حال , می دانیم که زرشک حاوی ویتامین c است و بنابراین می تواند در مقابله با این مشکل مفید باشد.
21- زرشک برای مفید برای دوره های قاعدگی منظم در زنان:
عواملی وجود دارند که می توانند منجر به دوره های قاعدگی نامنظم در زنان شوند. یکی از راهکارهای طبیعی و موثر برای دوره های منظم می تواند زرشک باشد.
22- زرشک برای بهینه سازی جذب آهن:
یکی از مزایای دیگر زرشک، جذب آهن است. آهن یک ترکیب ضروری برای سلامت انسان است. اما گاهی جذب آهن به دلیل برخی عوامل بهینه نیست. ویتامین c یکی از ترکیبات شیمیایی است، که می تواند جذب آهن را بهینه کند.با افزایش مقدار ویتامین c می توان از آن ها برای بهینه سازی جذب آهن در بدن استفاده کرد.
بهینه سازی جذب آهن با مصرف زرشک
23- زرشک برایکاهش فشار خون:
فشار خون شرایطی نیست که بتوان با آن مقابله کرد.ماساژ درمانی می تواند به آرام سازی رگ های خونی کمک کند و این به بهبود جریان خون کمک می کند و به کار قلب کمک می کند. این به نوبه خود باعث کاهش فشار خون خواهد شد.
24- بهبود عوارض جانبیشیمی درمانی:
یکی از مهم ترین فواید سلامتی زرشک, بهبود عوارض جانبی شیمی درمانی است.یکی از عوارض جانبی شیمی درمانی این است که تولید گلبول های سفید مختل می شود. اما با افزایش تولید گلبول های سفید به کاهش این عارضه کمک می کند.
اخطار برای مصرف زرشک و عوارض آن :
لازم به ذکر است که اگرچه مصرف زرشک در دوز پایین ممکن است هیچ عارضه جانبی نداشته باشد, اما وقتی مقدار مصرفش بالا باشد ممکن است منجر به اثرات جانبی جدی مانند خونریزی بینی و استفراغ شود.
زرشک ممکن است برای کبد بزرگسالان بسیار عالی باشد، اما برای کودکان ممکن است مشکلاتی در کبد آن ها ایجاد کند. پس بهتر است از فرزندانتان دورش کنید.
زنان باردار باید برای برخی مشکلات مانند برخی موارد سقط جنین از زرشک دوری کنند (گرچه نادر است).
بیماران دیابتی نباید داروهای خاص خود را با زرشک ترکیب کنند.
در ادامه ۳۰ خواص مهم زرشک برای سلامتی بصورت تیتر وار آمده است
- تقویت قلب
- تقویت سلامت ذهنی و مغزی
- کنترل سطح قند خون
- درمان کمردرد
- هضم بدون درد
- منبعی غنی از آنتی اکسیدان ها
- محافظت از کبد
- درمان تب
- درمان اسهال
- ضد تشنج
- محافظت دربرابر روماتیسم
- درمان مشکلات پوستی
- چشمانی سالم
- محافظت از ریهها و مجرای ادراری
- درمان عفونت و اختلالات پوستی
- حاوی عوامل ضد باکتری و ضد قارچ است
- التهاب را کاهش میدهد
- درمان گلودرد
- درمان خانگی مسمومیت غذایی
- پیشگیری از دیابت
- جریان خون را بهبود میبخشد
- سطح کلسترول را کنترل میکند
- مبارزه با سندرم متابولیک
- خون را سمزدایی میکند
- تولید گلبولهای سفید خون را تحریک میکند
- برای منظم شدن دورههای قاعدگی در زنان مفید است
- درمانی برای کمخونی
- کاهش فشار خون
- جذب آهن را بهینه میکند
- عوارض جانبی شیمیدرمانی را تسکین میدهد
خواص درمانی آب زرشک
آب زرشک خون را تصفیه و ضدعفونی میکند. عمل دستگاه گوارش را منظم کرده، قلنج کلیه و کبد، حالت تهوع، استفراغ، صفرا، کبد، سوءهاضمه و سنگ کلیه را از میان میبرد.
آب زرشک در مخلوط با مقدار مساوی آب سیب و کمی آب لیمو و شکر برای بهبودی جهت مسمومیت توسط نیش مارو افعی مؤثر است و جهت نارساییهای قلبی و تپش قلب و بیاشتهایی مفید است.
غرغره کردن آب زرشک، آنزین، گلو درد و آسم را برطرف کرده و دهان را ضدعفونی و زخمهای گلویی را مرتفع میکند.
از دیگر خواص آب زرشک میتوان به ضد چربی بودن، ضد قند، پایین آوردن فشار خون، شستشو دهنده مثانه و کلیه، کوچک کردن شکم، تقویت قلب، باز کردن رگها، نابود کردن سنگهای کلیه و مثانه، قابل استفاده برای تهیه انواع ترشیهای میوه و تسکین دهنده روح و روان و اعصاب اشاره کرد.
خواص ریشه و پوست ساقه درخت زرشک
ریشه و پوست ساقه درخت زرشک، کبد را پاک و تقویت و اعمال دستگاه گوارش را منظم میکند. همچنین سوء هاضمه را از بین میبرد. بیاشتهایی را برطرف کرده و نقرس و رماتیسم را برطرف میکند. برای رفع یبوست مفید است. در درمان یرقان و زردی موثر بوده و برای معالجه بواسیر نافع است و فشار خون را پایین میآورد.
برای شست و شوی چشم میتوانید از جوشانده ریشه و ساقه و زرشک استفاده کنید.
خواص برگ درخت زرشک
برگ زرشک دارای مقدار زیادی ویتامین C است، بنابراین در درمان بیماری اسکوربوت اثر مفید دارد.
جویدن برگ زرشک باعث محکم شدن لثه و دندان میشود و اسهالهای مزمن را درمان میکند. درموقع آنژین و گلو درد، دم کرده برگ زرشک را غرغره کنید.
طرز استفاده جوشانده زرشک
مقدار 20-10 گرم پوست ریشه یا ساقه یا میوه زرشک را در یک لیتر آب ریخته و آن را بجوش بیاورید، سپس آن را از روی اجاق برداشته بگذارید، برای مدت 10 دقیقه بماند. این جوشانده را صاف کرده و با شکر یا عسل شیرین کنید. مقدار مصرف روزانه آن سه فنجان در فاصله بین غذاهاست.
دم کرده زرشک
مقدار 40 گرم زرشک را در یک لیتر آب جوش ریخته و بگذارید مدت 10 دقیقه بماند، سپس آن را با شکر یا عسل مخلوط کنید. مقدار مصرف آن سه فنجان در روز و در فاصله بین غذاهاست.
قاینات مهمترین منطقه تولید زرشک بیدانه است که با اقلیم نیمه بیابانی و خشک با میزان بارندگی کم و روزهای گرم در طول تابستان مشخص میشود، این عوامل از دلایلی است که میزان قند و مواد موثر دارویی زرشک را افزایش میدهد.
زرشک گیاهی است که به آب زیاد نیاز ندارد و در زمینهای کم بهره و در شریط نامساعد خراسان جنوبی از جمله بیرجند، سرایان، درمیان، قاینات، نهبندان و خوسف و سربیشه محصول دهی خوبی دارد.
خواص زرشک برای لاغری و افزایش سوخت و ساز بدن
یکی دیگر از فواید چشمگیر بربرین موجود در زرشک، کاهش چربی در افراد چاق است.
مصرف زرشک خصوصا در افرادی که به دلیل مشکلات متابولیکی ( سوخت و ساز پایین ) چاق هستند، موثر است.
بربرین موجود در زرشک کمک به تنطیم آنزیم هایی مثل آدنوزین (adenosine) و پروتئین کیناز (protein kinase) میکند که هردوی آنها باعث بالا رفتن سوخت و ساز در بدن میشوند.
این آنزیم ها سرعت چربی سوزی را افزایش میدهند که نتیجه آن کاهش وزن میباشد.
برای کاهش وزن و لاغری، روزی سه فنجان آب زرشک 30 دقیقه قبل از هر وعده غذایی میل کنید.
طبع زرشک گرم است یا سرد؟
کسانی که آشپزی میکنند اگر با خصوصیات مواد غذایی آشنا باشند، میتوانند سلامت خود و خانواده را بهبود دهند.
آیا میدانید چرا در زرشک پلو سنتی ایرانی، زرشک را با زعفران، خلال پسته و خلال بادام مخلوط کرده و به برنج اضافه میکنند؟
زرشک از نظر طب سنتی، طبع سرد و خشک دارد بنابراین در صورت ترکیب با زعفران، خلال پسته و خلال بادام، سردی زرشک جبران شده و طبع آن را معتدل میگردد.
دانستن درمورد طبع سرد زرشک کمک میکند که اگر غذایی که در حال طبخ آن هستیم، طبع گرم دارد از زرشک برای معتدل کردن طبع آن استفاده کنیم.
در صورتی که اینکار به طرز تهیه و رسپی غذا لطمه میزند، به جای آن میتوان 15 تا 30 دقیقه پیش از خوردن غذا، مقداری آب زرشک یا دمنوش زرشک نوشید که در طب سنتی هم برای کاهش وزن توصیه شده است.
روش نگهداری زرشک تازه
زرشک قرمز تازه در ابتدای پاییز و زرشک سیاه تازه در اواخر پاییز وجود دارد. برای استفاده در سایر فصول میتوانیم آنها را به روش زیر فریز کنیم.
ابتدا باید زرشک های تازه را از شاخه و برگ جدا کرد. بعد از دون کردن زرشک ها، آنها را برای 2 دقیقه در آب قرار داده سپس آبکش کرده و روی آنها آب میگیریم.
نحوه فریز کردن زرشک تازه
برای خشک کردن زرشک های شسته شده، روی پارچه مناسبی پهن میکنیم تا آب اضافی آنها خشک شود.
سپس در کیسه بسته بندی میکنیم و داخل فریزر قرار می دهیم.
دقت داشته باشید تا زرشک برای طولانی مدت در معرض هوا قرار نگیرد زیرا باعث تیره شدن رنگ آن میشود.
زرشک تازه علاوه بر موارد گفته شده، در مربای زرشک ، انواع دستورهای غذایی و همچنین دسرها و شیرینی ها مورد استفاده قرار میگیرد.
انواع زرشک ایران پفکی – دانه اناری – کوهی ویژه صادرات جهانی
انواع زرشک ایران کدامند؟ اصلی ترین متولیان تولید این محصول ویژه چه کسانی هستند؟ صادرات جهانی این محصول توسط چه کسانی و با چه قیمت هایی صورت می گیرد؟ بهتر است ارقام صادراتی پفکی – دانه اناری و کوهی را برای خرید و فروش فله عرضه کنیم یا بسته بندی محصول الزامی است؟
شاید هنگامی که قصد خرید زرشک را داشته باشید، سوالات زیادی در ذهن شما بیاید که ما سعی کردیم برخی از مهم ترین سوالات را بیان و به آنان پاسخ دهیم.
ایران به عنوان اصلی ترین تولید کننده زرشک باغی و وحشی در دنیا بوده و قاعدتا اصلی ترین صادرکننده این محصول در کل دنیا لقب گرفته است.
از مهم ترین انواع زرشک در ایران می توان به نمونه های مشهوری از جمله:
زرشک پفکی صادراتی
زرشک دانه اناری درجه یک
زرشک کوهی ارگانیک
اشاره نمود.
زرشک پفکی صادراتی
این محصول لوکس ترین نوع زرشک ایران بوده و صادرات پر رونقی را به خارج کشور دارد.
بیشترین حجم صادرات این کالا به کشور های اروپایی و برخی از کشور های آسیایی است و مصرف آن معمولا در بخش چاشنی مواد غذایی و بعضا دارویی است.
زرشک دانه اناری
این نوع زرشک به لحاظ کیفی از زرشک پفکی دارای کیفیت پایین تری است و این موضوع باعث شده تا مشتریانی که به دنبال خرید زرشک ارزان تر برای صادرات به بازار جهانی هستند، از این محصول استفاده کنند.
زرشک دانه اناری به واسطه قیمت ارزان خود مورد توجه مشتریان زیادی در اروپاست.
کاربرد زرشک دانه اناری همانند زرشک پفکی برای مصارفی از جمله چاشنی است و بعضا آب زرشک هم از این کالا تهیه می شود.
زرشک کوهی ارگانیک
محصولی ارگانیک و درجه یک که دارای قیمت و کیفیت خوبی است و می توان از آن جهت صادرات به اروپا استفاده نمود.
تولید انواع زرشک ایران
متولیان تولید زرشک در ایران کدامند؟
خراسان جنوبی به عنوان معروف ترین تولید کننده زرشک در کشور بوده و توانسته است حجم عظیمی از این محصول را برای صادرات به اقصی نقاط دنیا تولید نماید.
اما آیا تنها خراسان جنوبی متولی تولید زرشک در ایران است؟
پاسخ واضح است، خیر!
تولیدکنندگان متعددی در زمینه تولید زرشک ایران فعال بوده و هر یک محصول خاصی را تولید می کنند، اما به جرات می توان گفت که بهترین نوع زرشک ایران در خراسان جنوبی تولید می شود.
انواع زرشک دانه اناری و پفکی با بهترین کیفیت ممکن در خراسان جنوبی تولید شده و زرشک کوهی را بیشتر می توان در مناطق پر باران جستجو نمود.
بیشترین حجم تولید زرشک کوهی فعلا در مناطق شمالی کشور همانند بجنورد و حاشیه جنگل گلستان است و قاعدتا صادرات آن به خارج کشور توسط شرکت های حاضر در این منطقه از کشور صورت می گیرد.
بر اساس بررسی ها و تحقیقاتی که ما در زمینه تولید زرشک انجام دادیم، ارقام باغی زرشک در بسیاری از مناطق کشور با مشکلات متعددی در تولید رو به رو می شود.
مشکلاتی از قبیل قرمز نشدن زرشک، کم بار بودن درخت و…. که کشاورزان را از کشت محصول منصرف می نماید.
از این رو خراسان جنوبی با داشتن زمین هایی آباد برای کشت زرشک در حال حاضر رکورد دار بیشترین میزان برداشت می باشد.
قیمت صادرات زرشک ایران
طبیعی است که هر خشکباری که در کشور تولید می شود برای صادرات به خارج مرز ها مورد استفاده قرار گیرد.
زرشک نیز یکی از خشکبار صادراتی بوده و هر یک از انواع زرشک صادراتی توسط متولیان خاص خود به خارج کشور صادر می شود.
همان طور که گفتیم زرشک پفکی به عنوان گران قیمت ترین نوع زرشک ایران برای صادرات بوده و بازار های صادراتی آن در کشور های خاص اروپایی و آسیایی است.
زرشک دانه اناری را می توان یکی از ارزان قیمت ترین انواع زرشک برای منظور های صادراتی دانست.
و اما زرشک کوهی که قیمت آن هر ساله بر اساس نیاز مشتریان و برداشت محصول تعیین می شود.
پارامتر های موثر در قیمت صادرات انواع زرشک ایران:
کیفیت و نوع محصول
میزان سفارش خرید
نوع بسته بندی
میزان تولید سالانه کالا
عرضه و تقاضا
و….
متولیان اصلی صادرات انواع زرشک ایران معمولا در استان های تولیدکننده کالا حضور دارند و سعی می کنند تا صادرات این محصول را به صورت مستقیم به خارج کشور مدیریت کنند.
بسته بندی انواع زرشک ایران
همان طور که دیدید در بالا سوالی بسیار مهم را پرسیدیم که “بهتر است خرید فروش فله صورت گیرد یا بسته بندی؟”
یکی از اصلی ترین مشکلات ما در ایران این است که متاسفانه در زمینه فرآوری هیچ چیز فعال نیستیم و سخاوتمندانه محصولات ارزشمند خود را به دیگر کشور ها می دهیم تا بسته بندی و فرآوری کنند و سود حاصل از آن به جیب آنان برود!
این کار تا چند سال آینده باعث خواهد شد تا بطور کلی ریشه تولید در ایران کنده شده و شاهد آن باشیم تا کشور به مصرف کننده صرف بسیاری از محصولات تبدیل شده است.
برای جلوگیری از به وجود آمدن این فاجعه باید از فروش زرشک و خشکبار ایران به صورت فله بپرهیزیم.
اما راهکار چیست؟
راهکار این است که صادرکنندگان با برنامه ریزی درست در زمینه صادرات خشکبار بسته بندی شده و ابداع بسته بندی های تازه، انواع زرشک ایران را به صورت بسته بندی شده و با کیفیت بالا در بازار جهانی عرضه کنند.
عرضه انواع زرشک به صورت بسته بندی شده خواهد توانست ضمن افزایش نرخ ارز آوری این محصولات به کشور، کمک شایانی را به افزایش کار آفرینی نماید.
امید است تا با برنامه ریزی درست در زمینه صادرات، خرید و فروش انواع زرشک ایران کشورمان، شاهد رونق هر چه بیشتر این صنعت در کشورمان باشیم.
زرشک از دیدگاه طب سنتی
دارای طبع سرد و خشک در درجه سوم است.
کاهنده تشنگی و حرارت معده و کبد و جوشش خون و کم کننده خونریزی در برخی از انواع بواسیر است.
تقویتکننده قلب و جگر و معده گرم میباشد و با ادویه مناسب، تقویت کننده کبد سرد و تر است و همچنین در رفع اسهالی که ناشی از ضعف کبد میباشد مؤثر است.
آب زرشک میتواند در کاهش حالت تهوع و استفراغ مفید باشد و دانه آن به تنهایی و یا به همراه ادویه مناسب جهت بهبود علائم برخی از انواع زخم روده مؤثر است.
تقویت کننده و افزایش دهنده اشتها است.
برای افراد دارای مزاجهای گرم و صفراوی مفید است.
کاربردها زرشک در طب نوین
با توجه به آنکه بیشترین مواد مؤثره آن در ریشه، سپس در میوه و نهایتاً در ساقه آن وجود دارد، بیشترین تأثیر دارویی و درمانی این گیاه، مربوط به ریشه آن است و میوه زرشک، بیشتر، مصرف خوراکی دارد.
زرشک خوراکی، حاوی vit c فراوان، قندها، پکتین و کمی بربرین (آلکالوئید سمی) است.
همچنین مطالعات نشان داده میوه زرشک در بهبود برخی از انواع یبوست و افزایش اشتها، سوزش سردل (heartburn& stomach crampa) مفید است.
پوست ریشه آن، دارای vitC بوده که سبب تقویت سیستم ایمنی بدن شده همچنین محرک جذب آهن و جلوگیری از ابتلا به اسکوروی میگردد و دارای اثرات خفیف مدری نیز میباشد مقادیر زیادی آلکالوئید، از جمله پروتوبربرین ها که مهمترین آن، بربرین است، میباشد؛ که بسیار سمی است.
بربرین، حساس به حرارت نیست و با جوشاندن از بین نمیرود؛ ولی چون vit c، به حرارت حساس است، به هنگام نیاز به اثرات vit c، از دمکرده آن با آب سرد استفاده میشود.
همچنین در برخی از انواع اسهالهای عفونی (Infectious diarrhea)، عفونت قسمت فوقانی دستگاه تنفسی (Upper respiratory tract infections)، هلیکوباکترپیلوری (Anti-Helicobacter pylori)، پیشگیری از سرطان (Cancer prevention) دارای سطوح مختلف اثرات درمانی میباشد.
مطالعات حیوانی در رابطه با مصرف زرشک در دوران بارداری و شیردهی نشان داده است که زرشک باعث جداسازی بیلیروبین از پروتئینهای حامل آن در سرم میشود و احتمال بروز زردی نوزادی (کرنیکتروس) را افزایش داده و همچنین در نوزادان مبتلا به زردی دارای منع مصرف است.
در مطالعات انجام شده زرشک دارای اثرات ضد باکتریال، ضد قارچ و ضد هلیکوباکتر پیلوری میباشد.
همچنین مصرف زرشک در دوز کم اثرات محرک بر سیستم قلبی ریوی دارد ولی مصرف دوز بالای آن اثرات مهاری بر این سیستم نشان داده است.
خطرات و هشدارها
از دیدگاه طب سنتی مصرف زرشک در افراد دارای مزاج سرد و سوءمزاجات بلغمی و سوداوی و افراد مبتلا به قولنج و نفخ مضر است.
افراد باردار مخصوصاً در سه ماهه اول بارداری باید از مصرف بی رویه زرشک پرهیز کنند چون ممکن است باعث ایجاد نقایصی در جنین شود؛ زیرا آلکالوئیدها، محرک رحم و موجب آسیب به جنین در روند رشد داخل رحمی (تراتوژن) هستند؛ در زنان باردار، احتیاط مصرف دارد.
مصرف زرشک میتواند باعث کاهش فعالیت پلاکتی شده و در بیماران مصرف کننده داروهای ضد انعقاد دارای احتیاط و تداخل اثر است.
طرز تهیه رب زرشک (موارد استفاده و خواص آن)
رب زرشک، آب زرشک غلیظ شده است و عصاره زرشک محسوب می شود. این رب در تهیه انواع سس و چاشنی غذا استفاده می شود و خواص بی شمار زرشک را دارا می باشد. در این مقاله با طرز تهیه رب زرشک، موارد استفاده و خواص آن آشنا خواهید شد.
اجزای مختلف درختچه زرشک شامل ریشه، برگ و میوه به عنوان گیاه دارویی کاربرد داشته و اطباء سنتی معتقد بودند که زرشک به دلیل طبیعت سرد و خشکی که دارد برای رفع حرارت اندامهای داخلی بدن مناسب است. با گذشت زمان، میوه زرشک برای تهیه دمنوش زرشک، سس زرشک، رب زرشک، ترشی زرشک و لواشک زرشک و انواع چاشنی غذا مورد استفاده قرار گرفت. وجود اسیدهایی مانند اسید تارتاریک، اسید مالیک و همچنین پکتین در زرشک باعث ماندگاری طولانی مدت و استفاده از آن در تهیه سس و مارمالاد شده است.
بدون شک، محصولات طبیعی و ارگانیک خواص زیادی دارند ولی محصولات فراوری شده دارای مواد نگهدارنده و افزایندههایی هستند که میتوانند برای سیستم گوارشی بدن مضر باشند. بنابراین بهتر است رب زرشک را در منزل تهیه کرد و از خواص بی نظیر آن بهره برد. در این مقاله با طرز تهیه رب زرشک، موارد استفاده و خواص آن آشنا خواهید شد.
برای خرید رب زرشک فروشگاه نابیز کلیک کنید.
مواد لازم برای تهیه رب زرشک
زرشک |
3 کیلوگرم |
آب |
5 لیوان |
نمک |
2 قاشق غذاخوری |
طرز تهیه رب زرشک
- زرشک را تمیز بشویید و با آب به مدت 24 ساعت خیس کنید.
- پس از گذشت مدت زمان مذکور، زرشک را به همراه آب و نمک میکس کنید تا کاملا له شود.
- زرشک میکس شده را از صافی عبور داده و نیمی از آن را در یک قابلمه مسی ریخته و روی حرارت قرار دهید. وقتی به جوش آمد، بقیه آب زرشک را به آن اضافه کنید.
- حرارت را ملایم کرده و اجازه دهید آب زرشک به مدت 4-3 ساعت بجوشد و غلیظ شود.
- رب زرشک را پس از سرد شدن در شیشه ریخته و در یخچال نگهداری کنید.
برای خرید رب زرشک فروشگاه نابیز کلیک کنید.
آشنایی با موارد استفاده رب زرشک
- رب زرشک را می توان برای مزه دار کردن جوجه کباب مورد استفاده قرار داد.
- از این رب میتوان در انواع خورشهای ترش، به عنوان چاشنی استفاده کرد.
- افزودن یک قاشق چایخوری از رب زرشک بهسس مرغ، باعث ایجاد طعم مطلوبی در سس خواهد شد.
- از افزودن یک قاشق از این رب به یک لیوان آب می توان آب زرشک تهیه کرد.
آشنایی با خواص زرشک
- وجود آلکالوییدها در زرشک باعث شده که خاصیت آنتی بیوتیکی داشته و در درمان عفونت ها موثر واقع شود.
- به علت دارا بودن اسیدهای آلی باعث تغییر PH ادرار شده و در درمان بیماریهای کلیوی و به خصوص سنگ کلیه سودمند است.
- محرک صفرا بوده و برای بهبود عملکرد کبد موثر است.
- به درمان عفونت های انگلی و مشکلات گوارشی کمک میکند.
- زرشک میتواند در کنترل قند خون موثر واقع شود.
- وجود فیتوکیمیکالها در زرشک باعث شده در برابر بیماریهای قلبی و عروقی، فشا رخون و کبد چرب، نقش پیشگیرانه داشته و منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن گردد.
- زرشک، حاوی اسید اسکوربیک یا ویتامین C بوده و میتواند در بهبود سرماخوردگی موثر واقع شود.
- رب زرشک برای درمان آفت دهان موثر است.
برای خرید رب زرشک فروشگاه نابیز کلیک کنید.
پرهیز از افراط در مصرف زرشک
علیرغم همه خواصی که برای زرشک ذکر شده، باید در مصرف آن حد اعتدال را رعایت کرد. از جمله عوارض ناشی از زیاده روی در مصرف زرشک عبارتند از:
- سقط جنین به دلیل اثر محرک زرشک بر رحم زنان باردار
- تشدید سرفه و مشکلات گوارشی و اشکال در جذب ویتامین B کافی در بدن
- شوک، خونریزی بینی، تهوع، استفراغ، کاهش فشارخون، دشواری تنفس، کاهش ضربان قلب و آسیب بالقوه به کلیه
- زرشک ممکن است با آنتی بیوتیکها تداخل داشته و باعث کاهش تاثیر آنها شود.
- زرشک ممکن است باعث کاهش تاثیر داروهای رقیق کننده خون شود.
- زرشک ممکن است باعث افزایش تاثیر آنتی هیستامینها گردد.
- زرشک فشار خون را کاهش میدهد و ممکن است باعث افزایش تاثیر داروهای فشار خون شود.
- زرشک ممکن است تاثیر دیورتیک ها را افزایش دهد.
- زرشک باعث کاهش قند خون میشود و ممکن است تاثیر داروهای دیابت را تشدید کند.
رب زرشک عرضه شده در مجموعه اکسیر ناب و در فروشگاه نابیز ، صد در صد طبیعی و به روش سنتی و خانگی ، با رعایت کامل موارد بهداشتی تهیه گردیده است .
برای خرید رب زرشک فروشگاه نابیز کلیک کنید.